TS Shirakawa từ Arike KOSEN chia sẻ về mô hình hợp tác giữa nhà trường và doanh nghiệp trong mô hình KOSEN - Ảnh: TRỌNG NHÂN

      Chiều 13-12, hội nghị KOSEN Nhật - Việt lần thứ 2 được tổ chức tại Trường cao đẳng Kỹ thuật Cao Thắng (TP.HCM) với sự tham gia của nhiều chuyên gia giáo dục và đại diện các trường Việt - Nhật.

Hợp tác Việt - Nhật phát triển giáo dục nghề nghiệp

       Điểm lại quá trình phát triển của hợp tác KOSEN tại Việt Nam từ năm 2019 đến nay, TS Yoichi Nakano - Giám đốc Trung tâm Hợp tác quốc tế - NIT Ube College (Nhật) - cho biết trọng tâm được đặt vào việc đồng thiết kế và cải tiến chương trình đào tạo.

      Tại các trường cao đẳng thí điểm: Công nghiệp và Thương mại (Hà Nội), Công nghiệp Huế và Kỹ thuật Cao Thắng... các ngành điện - điện tử, điện công nghiệp, cơ điện tử được lựa chọn để đáp ứng nhu cầu nhân lực lớn và có nền tảng kỹ thuật phù hợp.

     Ông Nakano đánh giá các trường đã tăng cường thực hành, học theo dự án, chú trọng tư duy kỹ sư và kỷ luật nghề. 

     Đồng thời đưa các chương trình này vào một khung đánh giá chất lượng chung để liên tục điều chỉnh.

     Đến nay hơn 800 sinh viên đã được tham gia đào tạo theo khung KOSEN. Nhiều sinh viên tốt nghiệp đã được tuyển dụng vào các doanh nghiệp Nhật tại Việt Nam và Nhật.

     Bên cạnh đó, mạng lưới trao đổi sinh viên và giảng viên Việt - Nhật được mở rộng thông qua các chương trình học ngắn hạn, thực tập, hội thảo song phương và các cuộc thi kỹ thuật như robocon hay các sân chơi robot.

      Ông Nakano nhìn nhận thách thức lớn nhất là duy trì đà phát triển trong bối cảnh công nghệ thay đổi nhanh. Những lĩnh vực như bán dẫn, tự động hóa hay AI không thể được "đưa vào" chương trình trong một sớm một chiều mà cần lộ trình cập nhật từng phần trên nền tảng kiến thức cơ bản vững chắc.

TS Phạm Vũ Quốc Bình, Phó cục trưởng Cục Giáo dục nghề nghiệp và Giáo dục thường xuyên, chia sẻ về chương trình KOSEN - Ảnh: TRỌNG NHÂN

Tham khảo chương trình KOSEN đào tạo nghề kỹ thuật

     TS Phạm Vũ Quốc Bình, Phó cục trưởng Cục Giáo dục nghề nghiệp và Giáo dục thường xuyên (Bộ Giáo dục và Đào tạo), đánh giá mô hình KOSEN thể hiện nhiều ưu điểm nổi bật, đặc biệt ở mức độ gắn kết chặt chẽ giữa nhà trường và doanh nghiệp.

      Cụ thể doanh nghiệp tham gia khâu thực tập, thực hành, hiện diện ngay từ việc thiết kế chương trình đào tạo, nghiên cứu, phát triển và dự báo nhu cầu nhân lực.

      Theo ông, cách tiếp cận này tạo nên chuỗi liên thông từ chính sách, đào tạo đến việc làm, giúp người học tiếp cận sát hơn với thực tiễn sản xuất và thị trường lao động. Đây cũng là tinh thần cốt lõi của mô hình KOSEN và rất phù hợp với định hướng phát triển giáo dục nghề nghiệp hiện nay của Việt Nam.

      Ông Bình cho biết Luật Giáo dục nghề nghiệp mới đã lần đầu quy định về chương trình trung học nghề, cho phép học sinh được định hướng nghề nghiệp và học song song kiến thức văn hóa ngay từ sau THCS, có lộ trình liên thông lên các bậc học cao hơn.

      Theo ông, mô hình KOSEN với lộ trình đào tạo liên tục từ sau THCS đi lên được xem là gợi ý có giá trị để Việt Nam nghiên cứu, vận dụng vào hệ trung học nghề, trung cấp, cao đẳng. Xa hơn là xây dựng những lộ trình thuận lợi và hợp lý để người học nếu có nhu cầu có thể tiếp tục lên đại học.

      "Sắp tới có thể nghiên cứu và tham khảo khi xây dựng chương trình trung học nghề, đặc biệt với các ngành đào tạo kỹ thuật trong nước mà Nhật có lợi thế", ông Bình nói.

      Có ý kiến cho rằng cần phát triển hơn các chương trình KOSEN tại Việt Nam. Chia sẻ điều này, TS Quốc Bình nhấn mạnh cần tiếp tục làm sâu sắc hơn trụ cột hợp tác với doanh nghiệp, cụ thể hóa bằng các chương trình đào tạo được thiết kế bài bản và sát nhu cầu thực tế.

      Mục tiêu đáp ứng thị trường lao động trong nước và hướng tới thị trường khu vực và quốc tế. Các tiêu chuẩn công nghiệp và chuẩn mực quốc tế cần được tích hợp trực tiếp vào chương trình đào tạo, giúp người học tiệm cận trình độ ASEAN và quốc tế, nâng cao năng lực cạnh tranh của nguồn nhân lực kỹ thuật Việt Nam trong bối cảnh hội nhập.

Trọng Nhân (Theo tuoitre.vn)